13.04.2020.
Disposicións xa aprobadas que debesen ser obxecto de revisión
Disposición que se considera inapropiada
Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, de medidas urxentes extraordinarias para facer fronte ao impacto económico e social do COVID-19
Disposición adicional sexta. Salvagarda do emprego.
As medidas extraordinarias no ámbito laboral previstas no presente real decreto-lei estarán suxeitas ao compromiso da empresa de manter o emprego durante o prazo de seis meses desde a data de continuación da actividade.
O contido desta disposición foi posteriormente acoutado:
Real Decreto-lei 11/2020, de 31 de marzo, polo que se adoptan medidas urxentes complementarias no ámbito social e económico para facer fronte ao COVID-19
Disposición adicional décimo cuarta. Aplicación da Disposición adicional sexta do Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, de medidas urxentes extraordinarias para facer fronte ao impacto económico e social do COVID-19, ás empresas dos sectores das artes escénicas, musicais e do cinematográfico e audiovisual.
O compromiso do mantemento do emprego establecido na disposición adicional sexta do Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, de medidas urxentes extraordinarias para facer fronte ao impacto económico e social do COVID-19, valorarase en atención ás características específicas dos distintos sectores e a normativa laboral aplicable, tendo en conta, en particular, as especificidades daquelas empresas que presentan unha alta variabilidade ou estacionalidade do emprego ou unha relación directa con eventos ou espectáculos concretos, como sucede, entre outros, no ámbito das artes escénicas, musicais, cinematográfico e audiovisual.
En particular, no caso de contratos temporais o compromiso de mantemento do emprego non se entenderá incumprido cando o contrato extíngase por expiración do tempo convido ou a realización da obra ou servizo que constitúe o seu obxecto ou cando non poida realizarse de forma inmediata a actividade obxecto de contratación.
En todo caso, as medidas previstas nos artigos 22 a 28 de Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, resultarán de aplicación a todas as persoas traballadoras, con independencia da duración determinada ou indefinida dos seus contratos.
Proposta
Supresión de ambas as disposicións.
Motivación
- Abúsase do contexto de emerxencia sanitaria para condicionar o mercado de traballo, non durante o estado de alarma (o cal fose comprensible), senón nunha fase posterior de normalidade constitucional.
- A exoneración das cotas sociais constitúe unha decisión acertada xa que, no caso da hostalaría, as empresas deixaron de facturar. Manterlles, en cambio, a carga impositiva só servise para agrandar aínda máis a débeda que acumularon como consecuencia do peche forzoso; a medio prazo, esta débeda podería levar á quebra a moitas empresas do sector.
- A exoneración debe establecerse con carácter xeral en todos os casos de ERTE por causa de forza maior. Propomos eliminar o requisito de manter o emprego durante un período de 6 meses a partir do momento en que se renove a actividade.
- A economía española e, especialmente, o sector da hostalería van sufrir cambios profundos como consecuencia da crise sanitaria actual. Pretender que o parón económico non vai ter efectos máis aló do estado de alarma e que a economía se reactivará sen máis axustes é estar profundamente equivocado. Ignorar que, pasado o estado de alarma, as reestruturacións de persoal serán unha medida, aínda que dolorosa, inevitable en moitas empresas constitúe unha neglixencia grave. Estas reestruturacións permitirán axustar o dimensionamiento do persoal á realidade dunha demanda minguada; implicarán despedimentos (que, obviamente, levarán a cabo con arranxo á lexislación aplicable), pero permitirán salvar empresas. Dificultar que as reestruturacións se poidan levar a cabo (gravándoas coa penalidad engadida de ter que abonar as cotas exoneradas) non é en absoluto unha boa idea (e dítase, insistimos, en abuso do estado de alarma). Por todo iso, convén eliminar a supeditación da exención de cotas a salvagárdaa do emprego.
Disposición que se considera inapropiada
Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, de medidas urxentes extraordinarias para facer fronte ao impacto económico e social do COVID-19
Artigo 28. Prazo de duración das medidas previstas no Capítulo II.
As medidas recollidas nos artigos 22 [Medidas excepcionais en relación cos procedementos de suspensión de contratos e redución de xornada por causa de forza maior], 23, 24 e 25 deste real decreto-lei estarán vixentes mentres se manteña a situación extraordinaria derivada do COVID-19.
Real Decreto-lei 9/2020, de 27 de marzo, polo que se adoptan medidas complementarias, no ámbito laboral, para paliar os efectos derivados do COVID-19
Disposición adicional primeira. Limitación da duración dos expedientes temporais de regulación de emprego baseados nas causas previstas no artigo 22 do Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo
A duración dos expedientes de regulación de emprego autorizados ao amparo das causas previstas no artigo 22 do Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, non poderá estenderse máis aló do período en que se manteña a situación extraordinaria derivada do COVID-19 de acordo co previsto no artigo 28 da mesma norma, entendéndose, por tanto, que a súa duración máxima será a do estado de alarma decretado polo Real Decreto 463/2020, de 14 de marzo, polo que se declara o estado de alarma para a xestión da situación de crise sanitaria ocasionada polo COVID-19 e as súas posibles prórrogas.
Esta limitación resultará aplicable tanto naqueles expedientes respecto dos cales recaia resolución expresa como aos que sexan resoltos por silencio administrativo, con independencia do contido da solicitude empresarial concreta.
Proposta
Estender a duración do ERTE por causa de forza maior, en actividades cuxa suspensión se decretou como consecuencia da declaración do estado de alarma, durante un período de 6 meses a partir do momento en que se desactive o estado de alarma. Durante este tempo, o empresario debería poder reincorporar traballadores/as en función das necesidades; a reincorporación deberíase poder facer a xornada parcial nun primeiro momento.
Motivación
- A día de hoxe as disposicións ditadas establecen que o levantamento do estado de alarma implica de maneira automática o fin do ERTE por causa de forza maior e, por tanto, a reincorporación do persoal.
- É evidente que o nivel de consumo inmediatamente posterior ao levantamento do estado de alarma non permitirá que a hostalaría no seu conxunto funcione ao ritmo previo á crise sanitaria. Neste contexto, se o persoal reincorpórase integramente ao seu posto de traballo, as empresas atoparanse cun excedente de man de obra e, dado que todo apunta a que a economía mundial haberá entrado en crise, é moi probable que as empresas, forzadas polas circunstancias, opten por tomar decisións que garantan a viabilidade do negocio. É lóxico pensar que as empresas procederán a despedir á parte sobrante de man de obra (despedimento colectivo se corresponde con arranxo aos limiares que fixa a lei).
- A opción de tramitar un novo ERTE tampouco resulta recomendable dado que non é unha decisión inmediata ou de aplicación relativamente rápida; en circunstancias normais, a execución completa do proceso (constitución da comisión representativa, desenvolvemento do período de consultas, posible intervención dun mediador ou árbitro) pode tardar máis dun mes, tempo no que, en principio, os contratos de traballo non se atopan suspendidos (mantense a obrigación de abonar os salarios).
- Para salvagardar o emprego o máximo posible, a opción máis recomendable é a de permitir que a persoal se reincorpore de maneira progresiva en paralelo á recuperación do consumo.
Disposición que se considera inapropiada
Real Decreto-lei 9/2020, de 27 de marzo, polo que se adoptan medidas complementarias, no ámbito laboral, para paliar os efectos derivados do COVID-19.
Artigo 5. Interrupción do cómputo da duración máxima dos contratos temporais.
A suspensión dos contratos temporais, incluídos os formativos, de substitución e interinidade, polas causas previstas nos artigos 22 e 23 do Real Decreto-lei 8/2020, de 17 de marzo, suporá a interrupción do cómputo, tanto da duración destes contratos, como dos períodos de referencia equivalentes ao período suspendido, en cada unha destas modalidades contractuais, respecto das persoas traballadoras afectadas por estas.
Proposta
Eliminación do Artigo 5.
Motivación
Sendo coñecedores de que a nosa actividade se vai a renovar con recortes, non se pode facer fronte ao número de traballadores contratados temporalmente con anterioridade á crise sanitaria, xa que a actividade de hostalaría despois da finalización do estado de alarma non vai funcionar ao ritmo previo á crise sanitaria, para a que devanditos traballadores foron contratados.
Medidas que deberían adoptarse de maneira inmediata.-
Os contratos de arrendamento de local comercial
É necesario que o Goberno de España interveña no ámbito dos arrendamentos comerciais para protexer ao arrendatario hostaleiro, que ostenta neste caso unha posición de clara desigualdade. A súa vulnerabilidade acrecentouse con motivo da crise sanitaria e convén impor diferentes limitacións á contratación entre privados que garantan a continuidade das empresas e do emprego no sector. Esta intervención do Estado debe contemplar 3 momentos sucesivos: o momento actual de estado de alarma, unha máis que probable primeira fase onde se permitirá a reapertura reducindo o aforamento e unha terceira etapa, de duración ampla, onde a realidade da demanda, minguada tras a crise, obrigará a renegociar as rendas.
a) Suspensión dos contratos de arrendamento mentres dure o estado de alarma
No caso dos sectores cuxa actividade foi suspendida con motivo da declaración do estado de alarma, as empresas seguen obrigadas a abonar a renda mensual do local comercial que ocupan a pesar de deixar de operar. Polo xeral, os contratos de arrendamento non regulan o acaecimiento dun suposto de forza maior, polo que non existen mecanismos previstos no propio contrato que permitan reaccionar ante a situación actual.
En calquera caso, é obvio que, se a empresa deixou de facturar, non é posible seguir pagando o aluguer. Iso implicaría aumentar a débeda da empresa e lastraría a súa capacidade para adaptarse ao novo contexto xurdido da crise.
Por este motivo, solicítase ao Goberno de España que recoñeza mediante un real decreto-lei que a crise do coronavirus constitúe un suposto de forza maior que permite, a instancia dunha das partes, a suspensión temporal dos contratos de arrendamento de locais comerciais nos sectores cuxa actividade fose suspendida como consecuencia da declaración do estado de alarma, nos termos que sinalou a xurisprudencia doctrinal. Consecuentemente, os efectos da devandita suspensión deben retrotraerse ao día en que se produciu o feito causante (14 de marzo de 2020).
b) A renda mensual nun contexto de restricións en materia de aforamentos
Aínda que a día de hoxe o Goberno non se pronunciou aínda, numerosas voces autorizadas adiantaron que, dentro do proceso de relajamiento do confinamento e de reactivación económica, nunha primeira fase os establecementos de hostalaría poderían reabrir ao público coa condición de restrinxir o seu aforamento legal (reducido a un terzo, por exemplo). De novo, atopámonos ante unha situación que os contratos de arrendamento de local comercial non contemplan.
Na liña do razoamento exposto no punto anterior, convén que o Goberno de España impoña, mediante un real decreto-lei, unha redución da renda mensual proporcional á parte do aforamento cuxa utilización quede restrinxida. Esta previsión aplicaríase unicamente aos contratos de arrendamento de local comercial de actividades cuxa actividade se vexa afectada pola mencionada limitación de aforamento.
Os supostos nos que a administración estatal, autonómica ou local ostente a posición de arrendador (ou posición análoga)
En diferentes ocasións as administracións públicas han apelado á cadea de solidariedade. Pedimos que o Goberno de España dea exemplo e sexa o primeiro en sumarse a este movemento de solidariedade cidadá. En concreto, o Estado debería condonar os pagos que viñan abonando as empresas de hostalaría que desenvolven a súa actividade en espazos de titularidade pública. Así mesmo deberían proceder as CCAA e as administracións provinciais e locais.
Seguindo o apuntado no epígrafe anterior, as cantidades, que adquiren formas diferentes: canons, taxas, alugueres, prezo da cesión, etc., deberían verse reducidas se finalmente a reapertura dos locais de hostalaría condiciónase a unha restrición do aforamento.
Por último, é previsible que, como consecuencia da crise sanitaria, sectores como a hostalaría e o turismo sufrirán importantes axustes estruturais. Polo menos durante os primeiros 12 meses seguintes, a demanda, e con ela a rendibilidade das empresas, será moito menor e iso obrigará, no ámbito privado, a renegociar os alugueres. De novo, naqueles espazos onde a administración estatal, autonómica, provincial ou local, ostente a posición de arrendador ou análoga, será conveniente e necesario se se pretende asegurar a continuidade das empresas, proceder a renegociar as condicións económicas.
Supresión dos requisitos impostos polo sector bancario para a contratación de créditos por parte das empresas
Diferentes entidades bancarias están a esixir ás empresas requisitos adicionais para a contratación das liñas de crédito anunciadas polo Goberno. En concreto, esixen:
- A contratación obrigatoria de pólizas de seguro (o cal encarece o custo total da operación).
- Avais complementarios (patrimonio empresarial) ao aval do Estado.
O Goberno debería suprimir, mediante unha orde ou nota aclaratoria, a esixencia destes requisitos e facilitar así o acceso das empresas ao crédito.
Noutros casos, os tipos de interese ofertados polas entidades bancarias non coinciden cos anunciados polo Goberno.
Demandas relacionadas coa fase de transición e de reactivación económica.-
Se nun primeiro momento hai que limitar o aforamento dos locais de hostalaría, esta fase debe incluírse dentro do estado de alarma.
Os medios de comunicación fixéronse eco desta posibilidade, coherente cunha reactivación progresiva da economía e cun aumento tamén progresivo da mobilidade da cidadanía. Nun primeiro momento, os establecementos de hostalaría verían reducido o seu aforamento legal (a un terzo, por exemplo) e apostaríase por espazos abertos como as terrazas.
De levarse a cabo esta medida, pedimos que esta fase de transición se inclúa dentro do estado de alarma e que a continuación da actividade teña carácter potestativo para o empresario. Determinadas tipoloxías de establecemento non poden operar co aforamento reducido (deixan de ser rendibles), polo que o empresario debe poder decidir.
O fin do estado de alarma e a reapertura da hostalería sen restricións de aforamento deben producirse simultaneamente.
Non é admisible que legalmente recuperásemos a normalidade constitucional e que, con todo, os establecementos de hostalería sigan obrigatoriamente pechados ou suxeitos a unha limitación de aforamento. Mentres haxa restricións, por exemplo, a concentración de persoas nun espazo pechado, cousa que ocorre na hostalaría, debe manterse o estado de alarma.
As autoridades deben acompañar a reapertura dos locais de hostalería (sen limitación de aforamento) cunha mensaxe inequívoca de que a cidadanía pode volver frecuentalos.
O día que a hostaleía abra de novo as súas portas, de maneira xeneralizada e sen limitación de aforamento, as autoridades deben dar unha mensaxe inequívoca de que a cidadanía pode volver frecuentar bares e restaurantes sen ningún tipo de medo ou reserva, adoptando as precaucións que resulten necesarias, pero sen temor ao contaxio. Non se pode permitir a actividade económica e, ao mesmo tempo, recomendar á poboación que non consuma e que manteña o confinamento. Neste sentido, é imprescindible a coordinación entre as diferentes administracións (de nada serve que se dean mensaxes contraditorias).
